احکام فقهی چرم در دین چگونه مطرح می‌شوند؟

احکام فقهی چرم در دین چگونه مطرح می‌شوند؟

چرم یکی از موادی است که در بسیاری از محصولات از قبیل کفش، کیف و ... استفاده می‌شود و از این رو، عضو جدانشدنی زندگی انسان است. به‌خاطر استفاده این محصول حیوانی در زندگی مردم، باید احکام فقهی آن نیز بررسی گردد. در حالت کلی، چرم مشکل فقهی و دینی در زندگی انسان ایجاد نمی‌کند، اما برای افزایش ضریب اطمینان، باید تمام جوانب آن مورد بررسی قرار گیرد. به همین منظور، در این متن، سعی در بررسی احکام فقهی چرم داریم، تا با بررسی آن، به بهترین نحو، محصولات تولیدشده از چرم را استفاده کنیم.

فقهای اسلامی با استناد به آیات قرآن و منابع فقهی احکام متعددی را در مورد استفاده از پوست حیوانات مطرح کرده‌اند از جمله آیاتی که در این باره مطرح است آیه ی سوم و چهارم سوره ی مائده است که ترجمه آن به این صورت است:  

ــ بر شما حرام شده است مردار خون و گوشت خوک و آنچه به نام غیر خدا کشته باشند و حیوان حلال گوشتی که خفه شده و با ضربه چوب مرده و یا از بلندی افتاده و به ضرب شاخ مرده باشد و یا آنچه درنده از آن خورده باشد...

ــ از تو می پرسند چه چیزی برای آنان حلال شده است. بگو چیزهای پاکیزه برای شما حلال گردیده و نیز صید حیوانات شکارگر که شما به عنوان مربیان سگهای شکاری آنچه آنها برای شما گرفته و نگه داشته اند بخورید و نام خدا را بر آن ببرید...

احکام فقهی چرم در منابع فقهی معمولا در غالب احکام  صید و ذباحه و طهارت و صلاة مطرح شده است که به بعضی از آنها اشاره می شود:

ــ‌ نماز خواندن بر روی پوست تمام حیوانات حلال گوشت در صورت تزکیه (پاک کردن اجزای حیوان و حلال کردن و خوردن گوشت آن) صحیح است.

ــ خواندن نماز با لباس چرم فرآوری شده که به روش اسلامی ذبح شده باشد صحیح  است.

ــ استفاده از پوست حیوانات حرام گوشت و نجس حتی اگر تزکیه شده باشد جایز نیست.

ــ استفاده از پوست حیوانات غیر نجس حرام  گوشت مانند روباه و شیر در صورت تزکیه و به شرط دباغی شدن در همه ی کارها به غیر از نماز جایز است.

ــ استفاده از پوست مردار حلال گوشت حتی در صورت دباغی شدن نیز نجس است (این مبحث شامل محصولات چرمی وارداتی از کشورهای غیر مسلمان می شود که استفاده ازآنها شرعا جایز نیست)

ــ راه های مطمئن شدن از تزکیه حیوان عبارتنداز: در بازار مسلمانان بودن و در دست مسلمان بودن

ــ از دیدگاه اکثر فقه ها در صورتی که راجع به تزکیه حیوانی شک وجود داشت، اصل را بر عدم تزکیه باید قرار داد.

در موزه طوپقاپی سرای ترکیه چند کفش ساده چرمی وجود دارد که منسوب به پیامبر اسلام است و در برخی منابع ذکر شده که سجاده و بالش پیامبر(ص) از چرم و پوست بوده است. علاوه بر آن، گفته می‌شود پیام‌های میان پیامبر و سایر قبایل، بر روی پوست حیوان نوشته می‌شد. به همین منظور، می‌توان نتیجه گرفت که چرم و در حالت کلی پوست حیوانات حلال گوشت، در دین مبین اسلام دارای مشکل فقهی نیست و استفاده از آن در صنعت پوشاک جایز است.