نقش صنایع پائین دستی در توسعه زیر ساخت های صنعتی

نقش صنایع پایین دستی در توسعه زیر ساخت های صنعتی (مطالعه موردی: صنعت چرم)
1) دكتر ناصر فقهی فرهمند
عضو هيئت علمي (دانشيار) دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، گروه مديريت صنعتي، تبريز، ايران
E-mail: farahmand@iaut.ac.ir

1) Dr. Nasser Fegh-hi Farahmand
Department of Industrial Management, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran
E-mail:farahmand@iaut.ac.ir

2) دكتر محمد دباغي صدر
دكتراي مديريت استراتژيك، تبريز، ايران
رئیس هئیت مدیره چرم سازی صدرا

2) Dr. Mohammad Dabbaghi Sadr
D.B.A. Strategic Management, Tabriz, Iran
Managing Director of Sadra Tannery
E-mail: mdsadr@yahoo.com

چكيده
علی رغم اهمیت این موضوع و نقش بنیادین صنایع پایین دستی در رشد صنعت چرم شاهد هستیم که صنایع دامپروری، کشتارگاه ها و پوست هر روز در انزوای بیشتر فرو می روند در حالیکه اهمیت نقش مهم صنایع پایین دستی در رشد صنعت چرم برهمگان مشخص می باشد، افزایش سرمایه گذاری ها در صنایع پایین دستی تنها رشد کمی واحدهای صنعتی را در پی داشته است و متناسب با پیشرفت این صنایع در سطح جهان نمی باشد. هم اکنون بیشتر سرمایه گذاری ها در صنایع پایین دستی بر روی احداث واحدهای جدید متمرکز می شود و بیشتر ظرفیتی که تا کنون احداث شده است بدون بهره برداری باقی بماند. هدف این پژوهش تعیین مولفه های توسعه زیر ساخت‌های صنعت چرم و تدوین مدل مناسبی برای توسعه زیر ساخت‌های صنعت چرم تبریز می باشد. سئوالات پژوهش عبارتند ازمولفه های مدل توسعه زیر ساخت‌های مطلوب صنعت چرم کدام ها هستند و بر اساس مولفه های مذکور چه مدلی را می توان برای توسعه زیر ساخت‌های مطلوب صنعت چرم ارائه داد؟ روش پژوهش توصیفی- پیمایشی است. روش نمونه گیری پژوهش به صورت نمونه گیری تصادفی سیستماتیک می باشد. در این پژوهش 120 پرسشنامه برای آنالیز مورد استفاده قرار گرفت.روش مطالعه ی پژوهش به صورت کتابخانه ای و میدانی است. ابزارگردآوری اطلاعات پژوهش اینترنت، کلیه بانک های اطلاعاتی مقالات بین المللی، مصاحبه ودر مرحله آخر پرسشنامه می باشد. نتایج حاصل از بررسی مجموعه ای از مقالات، تئوری های مرتبط ومصاحبه مولفه ها و شاخص های مربوط، مولفه ومتغیرهای تحقیق تدوین شده است.
کلمات کلیدی: صنایع بالا دستی، توسعه، زیر ساخت، صنعت چرم

مقدمه
چرم سازی صنعتي است که از يک سو، دامنه کاربرد محصولا ت آن بسيار گسترده است و سهم به سزايي از تجارت جهاني را به خود اختصاص مي دهد و از سوي ديگر، سرمايه گذاري در اين صنعت مستلزم نکاتي است که بدون توجه کافی به آنها نمي توان به ثمربخش بودن سرمايه گذاري انجام شده اميدوار بود. رويکرد کشورهاي مختلف به اين صنعت با هم متفاوت است. بيشتر کشورهاي پيشرفته برنامه هاي راهبردي بلندمدتي براي تسلط بر بازار چرم دنیا دارند. اين کشورها حتي براي فروش توليدات نيز برنامه هاي ويژه اي دارند و هر ساله فهرستي از تولیدات جدید خود را انتشار مي دهند. کشورهايي هم از اين صنعت به عنوان نيروي محرکه صنايع مختلف خود استفاده کرده اند و با فراوري بیشتر برروی چرم و احداث صنايع بالا دستي استفاده کننده از چرم نسبت به توليدات نهايي محصولات چرمی مبادرت نموده اند و از اين طريق شرايط را براي دست يابي به کالا هاي نهايي باارزش افزوده بالا که وابستگي شديد به مواد اوليه حاصل از چرم دارند را فراهم آورده و بازارهاي جهاني را در سيطره خود قرار داده اند. در حالي که در صورت چرخش درست صنعت چرم و صنایع پائین دستی چرم به سمت کالاها و مصنوعات نهايي با کیفیت حاصل از صنعت چرم و فراهم ساختن زيرساخت هاي صنايع زيردستي و فرآوري کننده محصولات اين صنايع به کالاي نهايي با کيفيت و براساس تکنولوژي هاي نوين و توليد محصولات چرمی با ارزش افزوده بالا و... امکان چندين برابر کردن صادرات کشور و ارزش افزوده حاصل و ورود به بازارهاي جهاني در کنار کاهش چشم گير نرخ بيکاري و افزايش متوسط درآمد سرانه و ثروت ملي فراهم مي شود. صنعت چرم به دو حوزه بالا دستی و پایین دستی تقسیم می‌شوند. صنایع بالادستی صنعت چرم شامل صنعت دام پروری، صنعت کشتارگاه و صنعت پوست می‌شود. صنایعی که ازچرم و مشتقات چرم به عنوان مواد اولیه استفاده می نمایند ،صنایع پایین دستی صنعت چرم شناخته مي شوند. امروزه صنعت چرم ، صنعتی بسیار گسترده و با فن شناسی پیچیده و فراورده های متنوع می‌باشد واز آنجائیکه ماده اصلی برای چرم سازی از پوست طبیعی حیوانات می باشد و بدون توجه به صنایع دامپروری، کشتارگاهی و پوست، صنعت چرم به تنهایی نمی تواند انتظارات مشتریان را برآورده نماید، لذا توجه همزمان به صنایع پائین دستی می تواند نتیجه دلخواهی را دربرداشته باشد. امروزه تنوع زیادی در انواع چرم دیده می شود و اهمیت محصولات صنعت چرم کاملا روشن است. فقط کافی است توجه شود که تولید محصولات مبلی خودرو و هواپیما، مبلی خانگی، کفشی، سراجی، کیفی، البسه ودستکش چرمی و محصولات دیگر چرمی مختلف بدون استفاده از چرم طبیعی ، هرگز کفاف نیازهای رو به افزایش جمعیت جهان را نخواهد داد و مطمئنا بدون آنها زندگی بشر در ابعاد گوناگون ، به‌کلی مختل خواهد شد ازجمله مزيت‌هاي توسعه صنايع پايين دستي صنعت چرم را مي توان با توجه کافی و مدیریت سرمايه‌گذاري، ارزش افزوده بالاتر در صنایع شیر،گوشت و پوست، اشتغالزايي بيشتر ، کیفیت و بهره وری بيشتر محصولات و داشتن بازارهای مناسب نسبت به صنايع بالادستي صنعت چرم ، برشمرد. صنعت چرم از جمله صنایع مادر تلقی می‌شود و توسعه اقتصادی کشور را در زمینه‌های مختلف فراهم می‌آورد و با توجه به اینکه گسترش صنایع دام پروری، کشتارگاه ها و صنعت پوست و در نتیجه افزایش تولید چرم با کیفیت مورد تاکید می باشد، اهمیت این توجه را به وضوح آشکار می سازد.
نقش صنایع پائین دستی در توسعه زیر ساخت های صنعت چرم
صنایع پایین دستی صنعت چرم نقش بسیار مهمی را در تکمیل زنجیره تولید چرم ایفا می کنند اگر این صنایع تقویت شوند، صنعت چرم به طور قطع روند رو به رشد بهتری را خواهد داشت زیرا صنایع پایین دستی دارای ارزش افزوده بیشتر و تولید بصرفه تری می باشند. اگر صنایع پایین دستی فعال گردد، مشتریان خرید از صنایع بالا دستی در داخل کشور نیز بیشتر می شود و ما می توانیم محصولات بالا دستی خود را به خارج از کشور صادرکنیم در حالی که توسعه صنایع پایین دستی باعث می شود تا محصولات بالا دستی در داخل کشور مصرف شود و علاوه بر تامین نیاز داخل کشور می توانیم محصولات با کیفیت برتر را به خارج کشور صادر کنیم و از این بابت سود بیشتری نصیب صاحبان صنایع و در نهایت کشور خواهد شد. ارزش افزوده بیشتر و اشتغال زایی از جمله دیگر فواید توسعه صنایع پایین دستی بویژه در صنعت چرم می باشد. این پژوهش از نوع پژوهش های بنیادی و همچنین کاربردی بوده و از آنجایی که هدف پژوهش جمع آوری توصیف و تجزیه و تحلیل و ارائه مدل می باشد، روش تحقیق توصیفی – پیمایشی می باشد. در هر بررسی آماری مجموعه ی عناصر مورد نیاز را جامعه می نامند. به عبارت دیگر، جامعه، مجموعه ی تمام مشاهدات ممکنی است که می توانند با تکرار یک آزمایش حاصل شوند(عمیدی،1390). جامعه آماری این پژوهش کلیه کارخانه ها و واحد های تولیدی چرم استان آذربایجان شرقی می باشد و پاسخ دهندگان مدیران عالی کارخانه ها و واحدهای تولید چرم استان آذربایجان شرقی می باشند. جمع آوری اطلاعات از بخشی از جامعه را، نمونه گیری می نامند.(عمیدی، 1390)روش نمونه گیری پژوهش به صورت نمونه گیری تصادفی سیستماتیک می باشد. به دلیل این که لیست کلیه واحدهای تولید در صنعت چرم در دسترس بود از این روش استفاده شده است. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شده است. ، حجم نمونه¬ی آماری 169 نفر به دست آمد، و برای سهولت به 170 کارخانه پرسشنامه فرستاده شد، که به تعداد 140 کارخانه جواب گوی سئوالات پرسشنامه بودند و 20 پرسشنامه جواب داده به علت این که کامل پرنشده بودند غیر قابل استفاده بودند. در این پژوهش 120 پرسشنامه مورد استفاده قرار گرفت. در این تحقیق از روش کیفی و کمی استفاده شده است که در قدم اول از روش کیفی جهت پیداکردن متغیرها و عوامل موثر و کلیدی در توسعه صنعت استفاده گردیده و در قدم دوم از روش کمی در جهت ثابت کردن این که عوامل و متغیرهای انتخاب شده از روایی و پایایی برخوردار بوده و درست انتخاب شده و استفاده گردیده اند. همچنین در قدم دوم میزان تاثیر هریک از متغیرها در توسعه صنعت چرم(ضرایب تاثیرشان) شناخته شد. روش مطالعه¬ی پژوهش به صورت کتابخانه¬ای و میدانی است. ابزارگردآوری اطلاعات پژوهش اینترنت، کلیه بانک های اطلاعاتی مقالات بین المللی، مصاحبه ودر مرحله آخر پرسشنامه می باشد. در روش کتابخانه ای از کلیه پایان نامه، مقالات داخلی مدیریتی، مقالات تخصصی صنعت چرم و همچنین مقالات بانک های اطلاعاتی همانند امرالد و ساینس دایرکت استفاده گردید.
یافته‌هاي پژوهش
تحقیق حاضر به دنبال توسعه زیر ساخت های صنعت چرم تبریز و ارائه راهکارهایی برای توسعه انجام شده است. در این تحقیق جهت گردآوری اطلاعات در ارتباط با توسعه زیر ساخت های صنعت چرم، پرسشنامه ای شامل دو بخش طراحی گردیده است که بخش اول حاوی سئوالاتی در رابطه با مشخصات فردی پاسخ دهندگان و بخش دوم پس از بررسی های ادبیات موجود در مقالات و تحقیقات پیشین و با استفاده از مصاحبه های انجام گرفته 179 مورد به عنوان عوامل تاثیرگذار در توسعه و بهبود عملکرد صنعت چرم در نظر گرفته شد که به هفت گروه تقسیم شد و در مقیاس 7 گزینه ای لیکرت مورد ارزیابی قرار گرفته اند، عبارتند از: منابع انسانی درون سازمانی، منابع انسانی برون سازمانی، حمایت و پشتیبانی، قوانین، تکنولوژی، مراودات تجاری و نوآوری.
آمار توصیفی داده ها در این فصل ابتدا به بررسی متغیرهای جمعیت شناختی تحقیق(سن، تحصیلات و ...) می پردازد. بخش دوم شامل آمار توصیفی سئوالات پرسشنامه تحقیق است و در بخش سوم آمار تحلیلی تحقیق مطرح گردیده است. در مطالعه حاضر جهت بررسی نرمال بودن متغیرها و تعیین نوع آزمون های مناسب برای تحلیل داده ها از آزمون کلوموگروف-اسپیرنوف که نتیجه نشان دهنده نرمال بودن کلیه متغیرهای تحقیق می باشد. برای آزمون مدل ارائه شده و یافتن مدل مناسب برای تحقیق از رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. آزمون های مقایسه میانگین و تحلیل واریانس برای تاثیر متغیرهای جمعیت شناختی در پاسخ به سئوالات مربوط به فرضیات تحقیق به کار برده شده اند. برای این‌که به طور دقیق جنسیت افراد نمونه را تعیین کنیم، یکی از سئوالات پرسشنامه مربوط به این مولفه می باشد. همان طور که در جدول 1 مشاهده می شود 118 نفر (34/98 در صد) از نمونه آماری تحقیق مرد و 2 نفر(66/1 درصد) زن هستند و بیانگر این است که در صنعت چرم ایران تعداد بسیار اندکی کارکنان زن در این صنعت مشغول به کار می باشند، همچنین این امر نشان دهنده این حقیقت است که در این صنعت متاسفانه از کارکنان زن استفاده نمی گردد. که دلیل این می تواند از نوع فرهنگ یا دلایل عدم آموزش دیدن خانم ها در این صنعت می باشد.در مقایسه با کشورهای پیشرو در صنعت چرم که اکثرا در قسمت های پایانی مراحل تولید در چرم سازی کارکنان زن مورد استفاده قرار می گیرند(رنگ زنی، سورت کردن و بسته بندی) که تاثیر به سزایی در بهبود کیفیت چرم دارند. متاسفانه در صنعت چرم از خانم ها حداقل استفاده می شود.

از نظر تحصیلات افراد نمونه آماری در 5 دسته طبقه بندی شده اند، جدول زیر وضعیت آنها را از نظر سطح تحصیلات نشان می دهد. همان گونه که در جدول 2 مشاهده می شود، حدود 84/20 در صد افراد (25 نفر) دارای تحصیلات زیر دیپلم، 5/37 در صد( 45 نفر) دیپلم، 67/16 در صد (20 نفر) فوق دیپلم، 84/15 در صد (19 نفر) لیسانس، 66/6 در صد(8 نفر) فوق لیسانس و 5/2 در صد (3 نفر) دارای تحصیلات دکتری می باشند. اکثر افراد نمونه آماری این تحقیق دارای تحصیلات در مقطع دیپلم بودند.

از نظر تجربه کاری افراد نمونه ی آماری در 6 دسته طبقه بندی شده اند، جدول 3 وضعیت آنها را از نظر سطح تجربه کاری نشان می دهد. همان گونه که در جدول 3 مشاهده می شود، از 120 نفر افراد نمونه آماری 25 درصد(30 نفر) دارای سابقه خدمت زیر 1-3 سال، 25 درصد(30 نفر) دارای سابقه 4-7 سال، 5/12 درصد(15 نفر) دارای سابقه 8-10 سال، 16/14 درصد(17 نفر) دارای سابقه 11-15 سال، 15 درصد(18نفر) دارای سابقه 16-20 سال و 33/8 درصد(10نفر) دارای سابقه بالای 20 سال بودند.

از نظر سن افراد نمونه آماری در 6 دسته طبقه بندی شده اند که جدول (4) وضعیت آن‌ها را از نظر سنی و جدول (5) وضعیت آن‌ها را از نظر تعداد کارکنان مشغول در هر واحد تولیدی نشان می دهد. مطابق اطلاعات مندرج در جدول 4، 5/12 درصد(15نفر) در گروه سنی 20-30 سال، 67/16درصد(20نفر) درگروه سنی 30-40 سال، 5/22 درصد(27 نفر) در گروه سنی 40-50 سال، 67/31 درصد(38 نفر) در گروه سنی 50-60سال، 5/12 درصد(15نفر) در گروه سنی 60-70سال و بقیه بدون جواب بودند.

اکثر شرکت هایی که در صنعت چرم سازی مشغول به کار هستند تعداد کارکنانشان کمتر از 20 نفر می باشد که این نشانگر کوچک بودن واحد های تولیدی است. با توجه به مطالعات پیشینی که انجام گرفته در کشورهای پیشرو در این صنعت به طور متوسط تعداد کارکنان بالای 50 نفر می باشد(سازمان تجارت جهانی، 2010). پس از بررسی ها و مصاحبه و بررسی پیشینه تحقیق مدل پیشنهادی محقق برای این تحقیق به شرح زیر می باشد:
با توجه به اطلاعات جمع آوری شده از طریق مطالعه کتابخانه ای و مصاحبه با مجربان صنعت چرم شاخص هایی به عنوان عوامل تاثیرگذار در صنعت چرم شناسایی شد و با توجه به اینکه پس از جمع آوری اطلاعات از طریق آزمون اولیه مولفه ها در سطح مطلوبی قرار داشتند آنالیز عاملی انجام گردید. پس از تغییرات در سئوالات تحقیق نتایج مطلوب به دست آمد.جدول شماره 6 نشان می دهد که مدل ارائه شده معتبری برای تبیین توسعه صنعت چرم می باشد.

نتیجه
بهترين راهكار براي برطرف كردن مسائلي كه صنعت چرم در فرآيند كاري خود با آن روبه‌رو مي‌شود، اين است كه در مسير تبديل مواد خام به محصولاتي با قيمت و ارزش افزوده بالاتر سرمايه‌گذاري شود و طرح‌هايي براي اين منظور با تدبیر کافی تهیه و اجرا شود. با توجه به اینکه دارای يكي از برترین نژادهای گوسفندی در دنيا هستیم، از اين رو با بهره‌برداري از اين منابع غني و تكميل حلقه‌هاي زنجيره ارزش از بالادستي تا پايين‌دستي مي‌توان از اين مزيت نسبي به نحو مطلوب‌تري بهره‌برداري كرد. توسعه صنايع پايين‌دستي و افزايش ظرفيت پوست خام جهت دباغی، موجب افزايش توليد محصول نهايي یعنی چرم در اين حلقه از زنجيره توليد مي‌شود كه ارزش افزوده بسيار بيشتري در قياس با خام‌فروشي دارد كه در مسير تحقق اين اهداف وزارت جهاد کشاورزی، اداره دامپزشکی و سازمان کشتارگاه ها بايد با جديت و برنامه‌ريزي منسجم اين اهداف را دنبال كنند؛ اين امر ضمن حصول دستاوردهاي چشمگير اقتصادي براي كشور، موضع بالاتري را در مراوده‌هاي بين‌المللي براي ما رقم مي‌زند و ما را جزء ده کشور برتر تولید کننده چرم در دنیا می سازد. در مجموع کلیه مشکلاتی که موجب این مشکلات شده اند را می توان در فقدان برنامه‌ریزی و استراتژی مدون برای صنایع پایین‌دستی صنعت چرم، عدم اجرای تعهدات دستگاههاي ذيربط نسبت به سرمایه‌گذاران، فعالیت مراکز و شرکت‌های دولتی و نیمه ‌دولتی متعدد در زمینه صنایع پایین ‌دستی صنعت چرم و انجام برخی اقدامات موازی یا ناهماهنگ توسط آنها، ضعف های تکنولوژيک صنايع پايين دستی صنعت چرم و عدم وجود مراكزي دركشور كه فعاليتشان در جهت كسب تكنولوژي خارجي و يا خلق تكنولوژي در حوزة پايين دستی صنعت چرم برشمرد.
پیشنهاد
از آنجایی که صنعت چرم سازی از جایگاه خاصی برخوردار است و این امر شاید از آن رو است که چرم سازی صنعتی است که از طرفی، دامنه‌ی مصرف محصولات آن گسترده است و سهم بالایی را به خود اختصاص می‌دهد و از طرف دیگر، سرمایه‌گذاری در این صنعت و صنایع زیر دستی آن مستلزم رعایت نکاتی است که بدون آنها نمی‌توان به ثمربخش بودن سرمایه‌گذاری انجام شده امیدوار بود. شاید بتوان با اطمینان گفت که ساختار صنعت چرم سازی کشورهای توسعه‌ یافته به سبب وجود تولید چرم با کیفیت و استاندارد و کاهش تولید چرم های بدون کیفیت، در حال تغییر است. چنین تجدیدساختارهایی در قالب ادغام بنگاه‌های تولیدی، افزایش کیفیت با انعقاد پیمان‌های استراتژیک، افزایش اثرات هم‌افزایی براساس مزیت‌های رقابتی، اولویت بخشی به فعالیت‌های پایین‌دستی در کنار فعالیت‌های بالادستی، بهبود کیفیت و بهینه‌سازی تکنولوژی‌های تولید، شناسايي خوشه‌هاي صنعتي و توانايي هر منطقه براي احداث واحدهاي صنايع پايين دستي و استفاده از تكنولوژي‌‌هاي‌ روز ‌‌و مناسب‌ ‌و سرمايه‌گذاري‌ در جهت‌ ‌توليد مواد پايين‌دستي در حال انجام است. این در حالی است که رویکرد کشورهای مختلف به این صنعت نیز با هم متفاوت است. بیشتر کشورهای پیشرفته، برنامه‌های راهبردی بلندمدتی برای تسلط بر بازار چرم و محصولات آن دارند. این کشورها حتی برای فروش مجوز تولید نیز برنامه‌های ویژه‌ای دارند و هر ساله فهرستی از فناوری‌های قابل فروش را انتشار می‌دهند و هر کشور به طریقی از این صنعت، سودآوری می‌کند. کشورهای در حال توسعه و جهان سوم، به ویژه آنهایی که صاحب منابع عظیم دام و پوست هستند، معمولا دنباله رو و متاثر از سیاست‌های کشورهای صنعتی و پیشرفته بوده‌اند.
با توجه به این که ایران به سبب دارا بودن یکی از برترین نژادهای گوسفندی و سعی بر تنظیم برنامه ای درست برای اصلاح نژاد گاو در دراز مدت می‌تواند نقش مهم و شایسته‌ای در عرصه‌ی صنعت چرم در منطقه و در حتی در جهان بر عهده داشته باشد، بر عهده مسوولین و دست‌اندرکاران این صنعت بزرگ است که با تدوین سیاست‌های اصولی و ارایه راهکارهای درست، سهم ایران را در صنعت چرم و صنایع زیردستی آن افزایش دهند.

منابع و مأخذ
رادينگ، الن (1383)، مديريت دانش. ترجمه دكتر محمد حسين لطيفي. تهران: انتشارات سمت.چاپ اول.
رجایی پور، سعید، و حمید رحیمی (1387)، بررسی رابطه بین فرایند تبدیل مدیریت دانش و عملکرد اعضای هیأت علمی دانشگاه اصفهان. پژوهشنامه¬ی مدیریت (31): 76-59.
رفعتى شالدهى، حسن، رضا حسنوي، فرید به¬آذين، و سيد عليرضا بني طباء (1387)، بررسى الگوي مديريت دانش در يك مركز تحقيقاتي نظامى. طب نظامی(10): 252- 237.
زعفريان، رضا، مونا اسماعيل¬زاده، و نساء شفاهي (1387)، ارائه الگوي مديريت دانش در كسب و كار-هاي كوچك و متوسط. توسعه كارآفريني. 1(2): 102-75.
محمدی، محمد (1380)، توانمندسازی نیروی انسانی، فصلنامه مطالعات مدیریت، شماره 31 و 32، انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
موسوي، عباس (1384)، مديريت دانش. مجله اصلاح و تربيت(46): 23-12.
ابوحمزه، داريوش(1391)، راهكارهاي تامين مالي بخش صنعت، شبكه تحليلگران تكنولوژی ايران، 2676
خمسه، عباس ، علیمرادیان، محیا، مقاله ویژگی و اهمیت مراکز توسعه و نوآوری و مدیریت آنها

References
Ahmadi Bahzad and Sami Saeid (1987), Chemistry of skin and leather, Mohit press
Ahmadi Siavash (1990), The technology of leather, Standard and industrial research of Iran Institute press
Environment department of Khorasan Razavi, 2008
Ajdar, Sousan and Dehghan Menshadi, Gholamreza, (2009), Studying the patterns of development of petrol industry in world and the strategy of development and its infrastructures in Iran, First conference on national engineering and management of the infrastructures
Scott, Sinita and Jaf denis (2004), Enabling the personnel, Translated by Mehdi Iran Nezhad parizi, The institute of research and management education, Karaj, 2nd Ed.
Sarmad ZOhreh et.al (1999), Research method in behavioral sciences, Agah press, Tehran, 2nd Ed.
Sarvari, Mahmoodreza, Karari Habib (2010) Analytical study of development model in industrial units (Kavi pattern for development of Iran Khodro press department) eleventh conference on manufacturing and production engineering of Iran
Saadat, Esfandiar, The management of change, Knowledge of management, No 4, p 36
Sekaran Ema (2001), The methods of research in management, translated by Mahmood Saebi and Mahmood Shirazi, Tehran, Governmental management education center
Sanjari, Seyed Mohsen (2008) The development of tea industry in Iran: future and challenges, North tea department, Lahijan
Shahi bey, Azadeh, Hashemi, Leila, Reengineering of human resources through IT, Tadbir magazine, 16th year, No 164
Shafeiei, Saeid, (2000) Analyzing the influential elements on development of Mazandaran industry, M.A thesis, Mazandaran University
Shahidi Mohammad Naghi, (1988), A look to elements of development in Japan, Management knowledge, summer 1988, No 1
Samad Aghaei, Jalil (1998) From job creation to birth, Tadbir magazine, No 87
Industry, Mining and Trade (2011)
Taheri Lari, Masoud (1998) The management of change in organization, Derakhshesh press
Toosi Mohammad Ali (1991) Participation in management and ownership, Governmental education center, Tehran
Toosi Mohammad Ali (1995) Improvement and restoration, Payam Noor University, p 180
ZOhoori, Seyed Ehsan and Jamal Arash Manesh (2000) Studying the importance and strategies of development in sugar cane production in Khoozestan province, Agriculture in Iran 2025
Amidi Ali (2004), Sampling methods, Payam Noor University
Amidi Ali, (2010) Sampling, methods and functions, written by Paul S. Levi and Stanley Lemisho, Statistics research center
Ghalebi Mohammad (2005), A research under the title of studying relative privilege and priority in aim goal markets of skin and leather export of Iran
Ghafoori Ahmad (2004) Studying the economy of energy, market and development emphasizing the future of petrochemical industry, Iran and the Middle East, National Petrochemical industry, management of planning and development
French and H Bell (2006) The management of change in organization, translated by Alvani and Danaeifard, Saffar press, Tehran 11th Ed.
Feghhi Farahmand, Nasser (2005), The management of organization strategy Foroozesh press
Feghhi Farahmand, Nasser (2007), Providing strategic plan for organization (practical and theoretical), Foroozesh press
Faghih Nasiri Marjan (1994) A research under the title of country’s relative privileges in leather industry
Gharadaghi Akram, Ahanghari Amir Hossein, Baiboordi Sima, ELiasi Zarrin Ghobaei Ghorban (2005), The role of correct management in achieving health and quality of livestock skin, The first conference and festival of national production of healthy products and resistant development in agriculture, p 99